Risicobewustzijn bij evenementen vaak nog laag

Het aantal evenementen in Nederland is de laatste jaren fors gegroeid. Tegelijkertijd is het afbreukrisico groot en heeft een aantal incidenten zoals in Duisburg en Hoek van Holland veel aandacht gekregen van media en bestuur. In 2010 concludeerde de toenmalige Raad van Korpschefs (RKC) behoefte te hebben aan een meerjarig onderzoek naar het verloop van grootschalige evenementen. In opdracht van de politie onderzocht de Politieacademie de afgelopen drie jaar hoe de kwaliteit van de politie-betrokkenheid bij evenementen verder kan verbeteren.


De onderzoekers richtten zich met name op ordehandhaving, intelligence (pdf) en opsporing (pdf) rond evenementen. Ze concluderen (pdf) dat de politie de afgelopen jaren veel ervaring heeft opgedaan, met vele goede werkwijzen als resultaat. Het aantal incidenten, zoals vernieling en openlijk geweld, rond evenementen neemt zelfs af.

De kwaliteit van de politie-betrokkenheid bij evenementen en crowd management kan verder verbeteren indien de goede werkwijzen en leerpunten meer worden gedeeld en tot standaard aanpak worden verheven. Dat vereist dat de politie betrokken is bij de voorbereiding en haar intelligenceproces doorlopend operationeel is. Opsporing bij evenementen zou zich niet alleen moeten richten op openbare orde gerelateerde criminaliteit en het gebruik van verboden middelen, maar ook andere delicten, waaronder vermogenscriminaliteit (bijvoorbeeld diefstal, zakkenrollerij, voer-tuigcriminaliteit en zwendel).

Voorbereiding

De vergunninghouder (meestal de organisatie van het evenement) is verantwoordelijk voor de orde en de veiligheid van de deelnemers en bezoekers op het evenemententerrein. De gemeente stelt regels op voor een evenement in de vorm van een vergunningverleningsprocedure. Hulpdiensten als brandweer, politie en GHOR geven de gemeente advies over de vergunningverlening.  In de vergunning staat welke maatregelen de organisatie neemt om de openbare orde, gezondheid en (brand) veiligheid tijdens het evenement te waarborgen en hoe wanordelijkheden / (voorzienbare) incidenten worden bestreden. Een veiligheidsplan, draaiboek of risico-analyse kan een verplicht onderdeel zijn van de procedure. Het CCV heeft een keuzewijzer gemaakt om gemeenten te helpen de stappen te nemen bij het organiseren van de vergunningverlening bij evenementen. De zeven thema’s in de keuzewijzer sluiten aan op de processtappen uit de landelijke Handreiking Evenementenveiligheid (HEV).

Hoe korter de tijd van voorbereiding is, hoe intensiever de samenwerking behoort te zijn tussen de verschillende diensten, gemeente en organisatie. Het maakt uiteraard verschil of het evenement wordt voorbereid door een ervaren organisatie en of het evenement vaker heeft plaatsgevonden. Verkeersregeling, beveiliging, brandtechnische aspecten etcetera worden vaak volgens een vast stramien uitgerold.

Over en weer moeten verwachtingen goed worden gemanaged. Uit onderzoek blijkt dat een valkuil is dat ervaring wordt gesteld boven aangeboden informatie. De vraag die hierbij gesteld kan worden is of ervaring boven alles gaat of dat de aangeboden informatie niet op de juiste waarde kan worden geschat.

In de voorbereiding kan volgens de onderzoekers tevens meer aandacht besteed worden aan de kwaliteit van risicomanagement, de kwaliteit van briefingen en de betrokkenheid van opsporing in de voorbereiding. Ook zou er vaker gebruik gemaakt kunnen worden van table top-exercities bij de planning en operationele voorbereiding. Evenementencoördinatoren en commandanten die verantwoordelijk zijn voor crowd management dienen volgens de onderzoekers te beschikken over evenementenkennis en kennis van crowd management op tenminste HBO-niveau.

Afspraken rond informatie-uitwisseling

De belangrijkste conclusie van het crowd management boek 11 manieren om naar massa’s te kijken van Hans van de Sande  is volgens de auteur eigenlijk dat iedereen alles al wel weet, maar dat het overzicht gauw verloren gaat en dat het dan ploeteren wordt. Veiligheid bij evenementen vereist per definitie samenwerking tussen politie en andere partijen en het is zaak de verantwoordelijkheden heel duidelijk te verdelen.  Naast de noodzaak tot meer eenduidigheid en het voorkomen van verzuiling tussen verschillende (politie)processen, pleiten de onderzoekers voor meer aandacht voor de kwaliteit van risicomanagement in de voorbereiding. Dat betekent niet meer protocollen, maar wel het uitwisselen en gebruiken van kennis en beproefde werkwijzen.

Politie Oost-Nederland heeft een convenant (pdf) ontwikkeld om de afspraken rond informatie-uitwisseling rond een evenement tussen de politie, beveiligingsorganisaties en evenementenorganisaties helder te maken. De verschillende partijen maakten gezamenlijk afspraken met betrekking tot gegevensuitwisseling, zonder elkaars taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden, dan wel de wettelijke basis daarvoor, te beïnvloeden of over te nemen.

Risicobewustzijn vaak nog laag

Het risicobewustzijn bij evenementen is vaak nog laag. Als risicomanagement wordt toegepast is de kwaliteit van de informatieproducten niet altijd goed of wordt deze niet voldoende gebruikt in de besluitvorming. Daarnaast benadrukken de onderzoekers het belang van flexibele en snelle op- en afschaling. Ook in gevallen waarin de primaire veiligheid van het evenement volledig onder de verantwoordelijkheid van een private organisator of evenementenbeveiliger valt, moet de politie snel kunnen opschalen als er een groot incident plaatsvindt waarbij de verantwoordelijkheid van de organisator overgaat naar de overheid.

Shares

Geef een reactie